“Ja maar Jen, iederéén heeft wel wat! Dun haar, een scheve neus of grote oren. Als je maar genoeg van jezelf houdt, zullen de opmerkingen je niet meer raken.”

Deze uitspraak (of een variatie hierop) hoor ik regelmatig als ik in gesprek ben over fat shaming. Ik heb zelf ook jarenlang gedacht dat negatieve opmerkingen gewoon van me af zouden glijden, als ik eenmaal zelfverzekerd genoeg zou zijn.

We hebben allemaal wel iets waar we niet tevreden over zijn. Dat klopt.

Ik heb sinds mijn pubertijd bijvoorbeeld last van veel transpiratie onder mijn oksels. Vooral als ik zenuwachtig ben. De huisarts noemde dit hyperhidrose. “Ik ga je er niets tegen geven want het is geen ziekte. Het is juist goed dat je zweet. Het is meer een sociaal probleem.” zei mijn arts erbij.

Ik heb inderdaad vaak genoeg op tv en in mijn sociale omgeving gehoord dat zweetoksels (oh bah!) ‘een probleem’ zijn.

Ik ben me heel bewust dat de marketing rond deodorant gebruikt maakt van lucratieve schaamtetechnieken.

Zweten (hè gatver) wordt namelijk aan ons verkocht als onhygiënisch waardoor ik écht een goede deodorant ‘nodig’ heb.

Al weet ik in theorie dat dit óók body shaming is… ik word in het dagelijks leven liever niet op mijn zweetplekken aangesproken.

Fat Shaming is toch een beetje anders

Mijn arts zal namelijk nooit zeggen dat zweten slecht is voor mijn gezondheid. Of dat ik écht niet zoveel zou zweten, als ik wat meer zou sporten. Ik word niet als dom, lui en ongedisciplineerd gezien omdat ik zweetoksels heb, wat mijn sollicitatie voor een baan zou kunnen beïnvloeden.

Huisartsen blijven niet droge oksels aanbevelen terwijl de meeste mensen daarvan, op de lange duur, juist meer gaan zweten. Dat zou onethisch zijn nietwaar? Zwetende mensen worden niet door de Wereldgezondheidsorganisatie per definitie bestempeld als ‘chronisch zieke mensen’ louter vanwege de hoeveelheid zweet – ongeacht of ze gezondheidsklachten hebben.

Daarom hoeven ze niet meer verzekering te betalen en de hypotheek van hun huis valt ook niet hoger uit. Artsen zullen niet vragen om eerst wat meer te zweten voordat ze besluiten hen te helpen aan hun ‘zweetprobleem’. Hun arts zal niet weigeren om hen te opereren aan een ander lichaamsdeel omdat ze ’teveel’ zweten.

Er is geen levensgevaarlijke Zwetende Mensen Epidemie. Er is geen Nationale Zweet Crisis. Er is geen War on Sweat… en Michelle Obama zegt niet dat zweet bij kinderen geëlimineerd moet worden.

Er zijn absoluut organisaties die mijn schaamte in stand houden en tegelijkertijd oplossingen bieden voor ’transpiratieproblemen’. Maar er zijn geen organisaties zoals The Sweat Watchers die mij publiekelijk aan de schandpaal nagelen. Die in groepsverband mijn zweetgehalte meten en miljoenen verdienen door mij zelf te laten betalen wanneer ik niet minder ben gaan zweten. Waardoor ik denk dat ik deze vernedering voor mijn eigen bestwil moet doorstaan.

Niemand zegt tegen mij dat het toch écht mijn eigen keuze is dat ik zweet

Dat, als ik beter voor mezelf zou zorgen of meer van mezelf zou houden, mijn zweet vanzelf weg zou gaan. Of dat ik op een natuurlijk zweetgemiddelde zou belanden als ik mijn emotionele of onderliggende psychische problemen zou oplossen… Waardoor ik denk dat er mentaal iets mis is met mij: Er MOET nog iets verbeterd worden, want ik zweet nog steeds.

Er worden geen tv programma’s gemaakt waar erg zwetende mensen in 1 jaar minder leren zweten. Waar ze gekleineerd worden en in doodskisten worden gelegd. Zodat ze alvast kunnen wennen aan het feit dat ze zullen overlijden – als ze zo door blijven zweten. Ze hoeven ook niet te leven in een cultuur die dit ziet als inspirerend in plaats van brute mishandeling.

En hoewel ik ooit wel eens met de gedachte heb gespeeld om mijn oksels met botox te laten injecteren… wordt deze beslissing niet gemaakt omdat ik van mijn huisarts heb gehoord dat ik een verhoogd risico heb op hartklachten. Of dat ik waarschijnlijk diabetes zal krijgen. Of omdat ik me schuldig voel omdat mijn zweetgehalte de maatschappij zoveel geld kost.

Fat shaming is anders omdat dikke mensen óók aangesproken worden op hun (vermeende gebrek aan) gezondheid en persoonlijke verantwoordelijkheid.

Het is eigenlijk onmogelijk om dit met elkaar vergelijken. Het bekrompen idee dat wij schuldig zijn aan ons dikke lichaam creëert een flinke dosis minachting voor dikke mensen. Hierdoor ontstaat een onveilige situatie. Waardoor je zelfs bij je eigen huisarts niet altijd zeker bent van een beschermd vertrouwd plekje.

Dikke mensen zijn op tv het mikpunt van spot. Het gebrek aan empathie is schrijnend en onze geloofwaardigheid wordt in diskrediet gebracht. Wanneer je deze negatieve lading over de jaren geïnternaliseerd hebt, kun je in een mind-fuck belanden. Waar het enorm moeilijk is om nog op je eigen ervaringen en waarneming te vertrouwen rond voeding en zelfbeeld.

Wat body shaming en fat shaming juist met elkaar gemeen hebben is… dat het niet aan óns lichaam ligt.

Het probleem is niet dat we dik zijn, veel zweten, dun haar, een scheve neus of grote oren hebben. Het probleem is dat we daarop worden beoordeeld. De beperkte opvatting over hoe je eruit zou moeten zien is een probleem. Het is niet onze taak om alle unieke aspecten aan ons lichaam aan te passen en onze mentale toestand te verbeteren zodat we hopelijk geen last meer zullen ondervinden van mensen die dit niet kunnen respecteren.

Als er één les is die we mogen trekken, uit de geschiedenis én de hedendaagse realiteit van onderdrukte groepen mensen, is het toch wel dat ‘goed in je vel zitten’ je totaal niet beschermd tegen een ongelijkwaardige behandeling en agressie van buitenaf.

Het gebrek aan respect voor inclusiviteit, diversiteit, ouderdom, ongezonde en uniek gevormde lichamen is een probleem. Onze koloniale, hiërarchische opvattingen over de waarde die een gezond lichaam vertegenwoordigd mogen wel eens geëlimineerd worden.

Respect hoef je niet te verdienen

De oplossing is niet dat wij hard moeten werken om zelfverzekerder of veerkrachtiger te worden. Wij moeten niet béter tegen kritiek of een grapje kunnen en eens een beetje positiever zijn. Wij hoeven niet minder óvergevoelig te zijn of minder emotioneel… en wij hoeven al helemaal niets van ons af te laten glijden!

Boosheid, verdriet en verontwaardiging zijn juist emoties die je kunnen helpen om je te verzetten tegen een onrechtvaardige situatie. Ze bleken uitermate nuttig en belangrijk in mijn acceptatieproces.

Het is niet gemakkelijk om als individu aan acceptatie te werken in een samenleving die dikke mensen niet accepteert.

Het kan risicovol zijn om uit je comfortzone te stappen, pardoes in een onveilige samenleving. Gun jezelf begrip en de tijd daarvoor…

Body shaming is een lucratieve business met de focus op vrouwen.

Werken aan mijn zelfbeeld voelde als ‘dweilen met de kraan open’ totdat ik me realiseerde dat mijn lichaam niet het probleem was, maar dat deze collectieve opvattingen over mijn lichaam het probleem zijn. Dat maakt het leven niet zozeer leuker of gemakkelijker… maar het veranderde mij als mens, hoe ik naar deze situatie keek.

Angst en schaamte levert geld op. Er zijn genoeg exploiterende bedrijven die dit in stand houden. Een grote stap in mijn acceptatieproces was het bewust waarnemen van deze psychologische angst- en schaamtetechnieken. Vanaf dat punt ging mijn zelfbeeld met sprongen vooruit.

Take care, self care,