Het Erasmus laat dikke mensen in de kou staan

Kou lijden voor je eigen bestwil. Een dubieuze tip.

Tips om af te vallen zijn vaak gebaseerd op het in de maling nemen van je lichaam, het beïnvloeden van je hormonen en het foppen van je eetlust. In de hoop dat je ervan af zal vallen. Pijnlijke en misleidende tips. Alsof hongergevoelens gemanipuleerd moeten worden. Terwijl ze juist zo belangrijk zijn om de relatie met je lichaam te herstellen. Luisteren naar, en vertrouwen op, wat je lichaam aangeeft is essentieel om te helen van jarenlange dieetregimes vol praktische tips om je lichaam te wantrouwen.

Lees verder onder de afbeelding

Je sjaal thuislaten is ook zo’n bullshit afvaltip. Als je lichaam aangeeft dat je het koud hebt dan kun je daarop gerust vertrouwen. Je lichaam zit heel ingenieus in elkaar. Daarom zal het zich altijd blijven verzetten tegen bewuste pogingen om het gewicht of de temperatuur te veranderen. Je lichaam vindt het namelijk heel prettig om op temperatuur te zijn en op het set point te blijven. Dat zal je lichaam op allerlei manieren met je communiceren. Dat je calorieën verbrandt, omdat de thermostaat van je lichaam uitstekend werkt, doet helemaal niet ter zake.

De meeste lichamen slaan vet op en passen de stofwisseling aan na het volgen van een dieet. Deze buffering en bezuiniging is dan ook een coole feature van het lichaam. Het is geen defect of ziekte. Dit is geen foute bug die hersteld of ‘behandeld’ hoeft te worden. Het is juist een prachtig beschermingsmechanische om te herstellen van een periode van restricties. En sommige mensen zijn gewoon dik. Gewoon omdat ze dik zijn. Net als dat er lange en kleine mensen zijn. Omdat we gewoonweg niet allemaal hetzelfde zijn. Deze diversiteit is iets om te omarmen.

Ja maar, het is toch heel ongezond?

Dikke mensen hebben inderdaad een verhoogd risico op bepaalde ziektes. Ik heb zelf een aandoening die mogelijk samenhangt met mijn gewicht. Daarentegen hebben mensen in de groep ‘gezond gewicht’ weer een verhoogd risico op andere ziektes, die juist bij dikke mensen minder aanwezig zijn. Een ‘verhoogd risico’ op een ziekte is geen ziekte op zich. De link die de medische wereld legt tussen ziektebeelden en gewicht is vaak schromelijk overdreven. Vele gezondheidsklachten (nee, niet allemaal, maar wel veel) zijn net zo gemakkelijk te associëren met de stigmatiserende leefomgeving waarin wij geboren zijn.

‘Overgewicht’ is een term die verzonnen is naar aanleiding van de BMI index die geen indrukwekkende wetenschappelijke basis heeft om mensen op gezondheid te categoriseren. Daarnaast is de BMI index ten onrechte in 1998 aangepast naar onderen, tegen alle wetenschappelijke bewijzen in. Onderzoeken geven aan dat dit naar boven afgesteld had moeten worden. Mensen met ‘overgewicht’ leven namelijk langer (K. Flegal van CDC). Het zal je niet verbazen dat er in artikelen en subsidie aanvragen vaak cijfers van vóór 1998 worden gebruikt om te vergelijken met de cijfers van nu. Dan lijkt het alsof ‘overgewicht’ dramatisch is toegenomen.

Vervolgens is ‘obesitas’ tot chronische ziekte uitgeroepen door de AMA. Een besluit dat genomen is, tegen het rapport van hun eigen adviescommissie in. De adviescommissie gaf aan dat er zowel voordelen als nadelen zijn als je dik bent en daarom ‘obesitas’ niet een ziekte kon noemen.

De beslissing om ‘obesitas’ te pathologiseren is gebaseerd op politieke, farmaceutische en economische belangen die minder met het welzijn of de (mentale) gezondheid van dikke mensen te maken hebben. En zo kon de marketingcampagne tegen dikke mensen van start. Met wereldwijde paniek tot gevolg. Waar ook slanke mensen als de dood zijn om ‘dik en ongezond’ te worden en daarmee gepest of mishandeld te worden.

Hoogleraren, onderzoekers en artsen die deze ‘obesity paradox’ (wat dus geen paradox is gebaseerd op de feiten, alleen op de vooroordelen) wel kennen zijn onethisch bezig. Waarom blijven zij dikke vette subsidies aanvragen om ‘obesitas te bestrijden’ in plaats van dikke mensen te erkennen als divers onderdeel van de maatschappij?

Verborgen dikmakers

Het is natuurlijk goed dat benadrukt wordt, dat het niet altijd (dus meestal wel?) om doorzettingsvermogen en wilskracht gaat. En dat vaker het stigma benoemd wordt. Helaas is de clou van het verhaal in de medische wereld vooral gericht op het feit dat mensen daar óók dik van kunnen worden. Alsof stigmatisering een ‘verborgen dikmaker’ is.

Het zou het Erasmus sieren als de aandacht verlegd zou worden naar de dader in plaats van het slachtoffer. Zodat dikke mensen niet worden gezien als mensen die ‘te kampen hebben met overgewicht’, maar mensen die te kampen hebben met een uitermate discriminerende fat phobische samenleving die hun lichaam weigert te erkennen als volwaardig onderdeel van de mensheid. Wat gaan we daaraan doen?

Dit soort hoogopgeleide mensen vind ik eigenlijk de ergste. Zij wéten dat het voor de meeste mensen onmogelijk is om af te vallen en tegelijkertijd geven ze tips om calorieën te verbranden zodat je kan afvallen. Dit vind ik dubieus. Ze weten wat ze aanrichten. Ze weten dat het geen zin heeft, op de lange termijn, en dat elke tip een recept is voor jojoën met je gewicht. Tegelijkertijd harken ze bakken vol geld binnen met dramatisch taalgebruik en houden zich niet in over de hoeveelheid geld die deze ‘obesitasepidemie’ onze samenleving toch kost.

Ik kan het niet rijmen als je wéét hoe stigma werkt en tegelijkertijd blijft bazelen over hoe ongezond het is om dik te zijn (oh ja joh?). Maar deze marketing werkt blijkbaar uitstekend en de knip wordt graag opengetrokken voor meer en meer onderzoek. Waardoor er ook onnodig veel dierproeven gedaan blijven worden om een ‘oplossing‘ te vinden voor dit fictieve probleem.

Er zijn namelijk al genoeg stigmavrije manieren om dikke mensen te helpen (met beperkingen, ziektes of dieetadvies) zonder zich te richten op intentioneel gewichtsverlies. Bijvoorbeeld de HAES® methode of het Body Trust® framework. Waar je langzaam maar zeker leert te vertrouwen op je lichaam en wat je kan helpen om te ontsnappen aan de mind-fuck waarin je beland bent. Ook professionals in de zorg kunnen hulp krijgen bij hun onbewuste vooroordelen. Neem maar eens een kijkje bij de Naafa

Lees verder onder de afbeelding

Zonder sjaal naar buiten?

Ons lichaam laat zich niet in de maling nemen en zal er alles aan doen om het lichaam op temperatuur te houden. Mensen met (di)eetstoornissen zoals Anorexia weten daar alles van. En als het Erasmus denkt dat het ‘positief’ is om de homeostase van het lichaam bewust te verstoren zodat we ervan zullen afvallen, dan heeft het Erasmus nog heel veel te leren.

Het is uiteraard mogelijk dat ze goede intenties hebben en respectvol ‘overgewicht willen behandelen’ om een ‘gezond gewicht’ te bevorderen. Whatever the fuck that means. Ik vermoed dat ze begaan zijn met hun ‘patiënten’ en ervan overtuigd zijn dat ze een nobel doel nastreven. Maar we hoeven niet ver in het verleden te graven om te zien dat deze vergissing vaker is gemaakt.

Als ik bedenk hoeveel fouten en bekrompen aannames er zijn gemaakt, lopen mij pas de koude rillingen over het lijf. Niet alleen de medische fouten die gemaakt werden op basis van gebrek aan kennis en meetapparatuur, maar ook op basis van religie, klasse, racisme, homofobie, transfobie, validisme, vrouwenhaat en ga zo maar door. We moeten waakzaam hiervoor blijven en ons blijven ontwikkelen op dit gebied. Niemand is vandaag de dag vrij van aangeleerde bekrompenheid. We hebben echt nog veel te leren… en af te leren. Ik ook.

Goede bedoelingen

Het gaat mij dan ook niet om de goede intenties maar om de kwalijke gevolgen van deze reclamecampagne. De schade die ze aanrichten met hun tips, waar mensen met een (di)eetstoornis heel veel moeite voor doen, om weer af te leren. De slinkse wijze om geld los te peuteren, over de rug van dikke mensen, voor onderzoek om het ‘obesitasprobleem’ op te lossen. In plaats van dat er een onderzoek gedaan wordt naar Fat Phobia. Hoe zit het met de oorzaken en gevolgen van stigmatisering? Waar blijft de urgentie voor dit probleem?

Een probleem dat een stuk gemakkelijker op te lossen is. Daar hoeft niemand zich voor uit te hongeren of te laten opereren. Niemand hoeft kou te lijden of zich te injecteren met het laatste nieuwe ‘wondermiddel’. En er hoeft geen muisje meer voor te lijden. Het kan echt hoor: stoppen met stigmatiseren. Als je maar wilt en genoeg doorzettingsvermogen hebt.

Ik zeg #dikkevinger voor het Erasmus. Ik hou mijn sjaal om.

Take care, self care,