“Ik voel me genaaid!” riep ze uit.
“Ik doe alles goed. Ik ben gestopt met roken ik eet 2 boterhammen in de ochtend en 2 in de middag en ’s avonds normaal groenten en vlees. Ik snoep nooit! Waarom ben ik 10 kilo aangekomen? Weet je wel hoe ongezond dat is?”
Ze wilde geen plakje cake bij de koffie. Tenminste dat begreep ik uit de manier waarop ze met haar ogen rolde op mijn vraag. Tegelijkertijd pakte ze demonstratief haar buik tussen duim en wijsvinger om ermee te schudden.
Ik ging niet in op haar gebarentaal en bracht de cake weer terug naar de keuken. Even diep ademhalen. Wetende dat er meer gaat komen.
“Ik snap niet waarom het niet op sigarettenpakjes staat.” ratelde ze door. “Ja, je kan er longkanker van krijgen, maar als je stopt met roken kun je ook dik worden! Nou, ik ben benieuwd wie er nog zou stoppen met roken als ze dát op de verpakking zouden zetten.”
Slanke mensen die een beetje aankomen en volgens de BMI net over het randje vallen naar ‘overgewicht’ voelen zich vaak niet beschaamd om los te gaan in mijn bijzijn. Sterker nog, ik vermoed dat ze denken dat ik het juist goed kan begrijpen omdat ik zelf dik ben en precies weet ‘hoe erg dat is’.
“Het is goed om te weten,” zei ik rustig “dat je niet per definitie ongezond bent, want mensen die… “
“Ja, dat ben ik wel!” viel ze me in de reden. De tranen stonden in haar ogen.
Ik probeerde haar gerust te stellen met wetenschappelijke kennis dat mensen die toegewezen worden aan de categorie ‘overgewicht’ juist het langste leven en sneller herstellen van ziektes. De obesitas paradox wordt dat genoemd. Tegen beter weten in. De intense emotie die ‘dikker worden’ oproept valt niet te pareren met onderzoeken omtrent gezondheid. Want daar gaat het eigenlijk helemaal niet over.
Jarenlang heb ik haar horen mopperen hoe lastig het was om aan te komen. Nu het eindelijk zover is, bleek het niet te zijn wat ze ervan verwacht had. De extra kilo’s zitten namelijk niet op ‘de juiste plek’. Dikke billen zijn mooi en lekker geil, maar een dikke buik ziet er niet uit, dat is walgelijk.
Ze overwoog hardop om toch weer te gaan roken nu ze aangekomen was en een ‘ongezond gewicht’ kreeg. Ze vond dat haar lichaam haar in de maling nam door dikker te worden terwijl ze nu zo gezond leeft.
Ze wilde zich beter en fit voelen door haar gezonde leefstijl, maar ze voelde zich helemaal niet goed in haar lichaam. Ze voelde zich dik, lelijk en genaaid. En hoewel ‘dik en lelijk’ geen emoties zijn, weet je waarschijnlijk precies wat ermee bedoeld wordt.
Ik wou dat ik haar wanhoop niet herkende, maar ik had jaren geleden praktisch hetzelfde kunnen zeggen. Ik weet hoe het is om paniek te voelen om aan te komen, als ik keer op keer probeerde te stoppen met roken, of als ik keer op keer mijn dieet niet kon ‘volhouden’. Ik was ervan overtuigd dat hongergevoelens zoveel mogelijk genegeerd moesten worden, juist niet aan toegeven. Alsof het slecht was om honger te hebben. Terwijl honger hebben net zo goed is als dorst hebben. Het is gewoon een signaal dat je lichaam in leven gehouden wil worden. Iets om op de anticiperen.
Aankomen in gewicht is heel logisch wanneer je jarenlang je stofwisseling en hongergevoelens hebt onderdrukt door te roken of door een dieet. Het is helemaal niet slecht als jouw lichaam een nieuwe balans probeert te vinden. Je faalt niet als je aankomt. Je doet niets verkeerd. Jouw lichaam naait je niet maar doet altijd het beste om je in leven te houden.
Ik voel me niet meer genaaid door mijn dikke lichaam. Wat werkelijk moet stoppen is het naaien van mensen op basis van hun gewicht. Het geleuter in de media over ‘overgewicht’ alsof we lopende tijdbommetjes zijn die elk moment dood kunnen neervallen. Het gebazel over het kostenplaatje van ‘de obesitas epidemie’ is pas walgelijk. Het is laag bij de grond om mensen schuldig te laten voelen wanneer ze mogelijk een verhoogd risico hebben om ziek te worden – zieke mensen verdienen zorg! Het dehumaniseren en belachelijk maken van ‘een beetje dik’ tot en met de allerdikste mens moet echt eens afgelopen zijn.
De #dikkemensenhetze moet stoppen. Zodat ook mensen die willen stoppen met roken, en mensen die willen leven zonder diëten, niet hun poging staken omdat ze dikker worden.
Take care, self care,